Hernia - anatomie van de onderrug
Vooraan bestaat de onderrug uit 5 wervels die aaneengeschakeld zijn door tussenwervelschijven. Achteraan bevinden zich de facetgewrichten. Zijlings komen de lumbale spinale zenuwen af van het ruggenmerg door het IVF naar beneden. Deze gaan langs de bil in het been en reiken tot in de tenen van de voet. Dit alles in de onderrug wordt omgeven door spieren en ligamenten die bewegingen van de onderrug mogelijk maken maar tegelijkertijd ook instaan voor de stabiliteit van de rug.
Wervels
De onderrug bestaat uit 5 beenderige wervels. Deze rusten bovenop het sacrum (heiligbeen). De wervels worden gebruikt als verankeringspunten voor spieren en ligamenten om op aan te hechten. Verder beschermen de wervels het ruggenmerg en de zenuwen die aftakken van het ruggenmerg.
Omdat de onderrug zich bevindt tussen het bekken en de torso (middenrug), heeft deze heel wat belasting en druk te verduren. Net door de hoge druk op de onderrug, geraakt in deze regio van het lichaam al snel ontregeld of geblokkeerd. Het niet aanpakken van dergelijke ontregelingen of stoornissen in bewegingsmechaniek van de wervelkolom leidt op langere termijn vaak tot onomkeerbare slijtage en zelf permanente beschadigingen in de onderrug.
Discus of tussenwervelschijf.
De wervels worden met elkaar verbonden door tussenwervelschijven of disci. Deze tussenwervelschijven werken als schokdempers voor de rug en ze laten bewegingen toe tussen de verschillende individuele wervels. Zo is de onderrug mooi opgebouwd uit een wervel, een discus, een wervel, een discus, een wervel, een discus, enz.
Zoals reeds hierboven vermeld, bevindt de onderrug zich tussen de torso en het bekken. Bijgevolg moet de onderrug heel wat stress, mechanische druk en belasting weerstaan. Dit zorgt ervoor dat de twee onderste tussenwervelschijven (de 4de en de 5e discus) het meest frequent beschadigd worden. Doordat deze twee wervels helemaal onderaan de rug zitten, komt beschadiging van discus 4 en 5 meer voor dan beschadiging van alle andere 19 tussenwervelschijven waaruit de rug is opgebouwd. Een hernia wordt dan ook het meest frequent gevonden op het niveau L4-L5 gevolgd door L5-S1 (tussen de laatste wervel en het heiligbeen).
Facet gewrichten
De facet gewrichten in de onderrug zorgen ervoor dat je ver naar voor kunt buigen, en minder naar achter of kunt draaien. Deze gewrichtjes verduren heel wat belasting van het lichaam en zijn daardoor relatief kwetsbaar voor overbelasting en slijtage. In dergelijke gevallen spreekt men van facet syndroom.
Lumbale spinale zenuw (zenuw in de onderrug).
De lumbale spinale zenuw takt af van ons ruggenmerg en komt naar buiten door een opening (intervertebraal foramen of IVF) dat gevormd wordt door twee opeenliggende wervels. Tussen 2 opeenvolgende wervels bevindt zich de tussenwervelschijf of discus. De zwakste plaats van de discus is helaas in de nabijheid van het IVF. Een uitpuiling van de discus kan druk of irritatie op de lumbale spinale zenuw geven daar waar deze via het IVF naar buiten treedt. Omdat zenuwen van de onderrug verantwoordelijk zijn voor de bezenuwing (innervatie) van de benen, resulteert iedere vorm van druk, rek of irritatie van deze zenuw in tintelingen, voosheid, pijn of krachtsverlies van het been en/of de voet. Druk op de zenuw die langs het linker IVF naar buitenkomt geeft uitstralingspijn in het linker been. Druk op de rechter zenuw tgv het rechter IVF geeft symptomen in het rechter been.
De meest voorkomende bronnen van druk, rek of irriatie van de zenuw zijn:
Blokkages van de wervel of wervels.
Discus hernia’s.
Artrose (osteofyten) van de wervels.
Artrose van de facetgewrichten.
Veranderingen in de spieren (piriformis syndroom).
